Hoeveel moeten medewerkers lijden voor hun engagement?

In het onderzoek naar engagement en motivatie op de werkvloer zijn weinig concepten zo ambivalent als het begrip tijdsurgentie (time urgency). Sterk uitgedrukt raken onderzoekers er eigenlijk niet uit of er nu een positief of negatief effect van uitgaat.

Zuiver positieve effecten op engagement worden hier en daar vastgesteld, maar niet echt overtuigend, laat staan dat ze echt stelselmatig bevestigd worden. Vaker presenteert zich een ambivalente mix. Hierbij bestaat er niet alleen een relatie met engagement, maar ook met angst.

Wat is tijdsurgentie eigenlijk?

Tekengebied 7 kopie 87

In de organisatiepsychologie wordt tijdsurgentie traditioneel omschreven als de snelheid waarmee werknemers hun taken weten uit te voeren. Discussies over tijdsurgentie beginnen echter vooral wanneer deze uitvoeringssnelheid onder druk komt te staan. Zo waaierde ook het begrip tijdsurgentie stilaan uit in deze negatievere zin. Het begrip duidt dan eigenlijk eerder op de tijdsdruk waaronder de werktaken staan, of op de letterlijke urgentie waarmee ze moeten worden uitgevoerd; en niet zozeer (meer) op de snelheid die de werknemer nodig heeft om de taken correct uit te voeren.

Tijdsurgentie of chronische tijdsdruk?

Tekengebied 7 kopie 88

Tijdsurgentie wordt al bestudeerd sinds het begin van de vorige eeuw. Een aandachtspiek komt er echter in de jaren 1980, wanneer psychologen het fenomeen consequent gaan omschrijven als een centrale dispositie van zogenaamd Type A gedrag. In dit gedragstype speelt de emotie angst een centrale rol. Tijdsdruk functioneert er als een accelerator van het angstgevoel en zet een escalatie van negatieve emoties en affecten in gang, waaronder ongeduld, prikkelbaarheid en woede. Ondertussen kweekt het ook nog eens een reeks slechte gedragingen en patronen, zoals slecht eten, slecht rusten en slecht slapen. Het vergiftigde amalgaam leidt tot verminderde concentratiespannen, die op hun beurt de rationele besluitvormingsvaardigheden aantasten; en die zelfs tal van medische complicaties kunnen krijgen. Ze hebben zo onder andere 2 keer meer kans op verhoogde bloeddruk en torsen een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.

Wat zegt Google?

Tekengebied 7 kopie 89

In deze logica wordt tijdsurgentie dus vooral een stressfactor. Mensen met chronische tijdsdruk "lijden" als het ware aan tijdsurgentie. Men spreekt in dezen ook wel eens van de "speed trap" ("snelheidsval"). Hoewel verschillende studies een complexer beeld schetsen, is het daarom toch frappant om het begrip "time urgency" anno 21ste eeuw te Googelen en in te zien hoe het ondertussen eigenlijk bijna synoniem staat voor een pathologie genaamd "haastziekte" (hurry sickness). Tijdsdruk lijkt zo de prototypische vorm van tijdsurgentie te zijn geworden. Het begrip omvat tegenwoordig alles wat eertijds als excessief werd beschouwd. Het zorgt ervoor dat de dingen té snel moeten gaan, of dat er té veel ineens moet gebeuren. Wie aan tijdsurgentie "lijdt", is geketend aan de klok en wordt uitgeput door de tijd, zodanig dat zijn handelingen op den duur elke vorm van effectiviteit verliezen. Vanuit een breder, organisatorisch perspectief verliest urgentie zo bovendien elke betekenis. Als alles urgent is, is niets urgent. Als alles uitzonderlijk is, is uitzonderlijk normaal.

Effecten van tijdsdruk op tijdsurgentie

Het verhaal van time urgency doet zo bijna denken aan de klemtoonverschuiving van nymfomanie naar frigiditeit, of aan de explosie van borderline in de psychotherapeutische diagnostiek van de afgelopen 20 jaar. Als Google gelijk heeft, dan moet je vaststellen dat tijdsurgentie stilaan tijdsdruk geworden is. Minstens raakten beide termen met elkaar verward.

Wat ook de naam mag zijn, het resultaat is alleszins een ambivalent amalgaam van (hyper)alertheid en angst tegenover hetwelk niemand zich echt goed weet te verhouden, ook niet in de organisatiepsychologie. Hier stelden onderzoekers bijvoorbeeld al meermaals vast dat tijdsdruk op tijdsurgentie veel beslag legt op de energie en capaciteiten van werknemers, maar dat het tegelijk ook een hoger gevoel van zinvolheid kan creëren in het overwinnen van de druk. Tegelijk kan tijdsdruk ook de zogenaamde psychologische beschikbaarheid van werknemers verhogen door afleidingen geen kans te geven en dus de focus te vergroten. Met andere woorden: aan de andere kant van de medaille zorgt tijdsdruk niet enkel voor druk, maar ook voor meer motivatie op de werkvloer en dus, finaal, voor een groter engagement bij de medewerkers.

Hoeveel moet je lijden voor engagement?

Tekengebied 7 kopie 90

De centrale vraag lijkt zo te worden: hoeveel moeten werknemers lijden voor hun engagement? Minstens komt tijdsurgentie uit zowat alle studies naar voor als een tweekoppig monster. Aan de ene kant zet het druk op de personal resources. Aan de andere kant heeft het een positieve impact op wat misschien wel de ultieme personal resource is, engagement. Onder tijdsdruk komt engagement zo letterlijk tegenover een aantal fysieke en mentale kwalen te staan. In de eerste plaats gaat het dan over vermoeidheid, maar ook over uitputting en, finaal, burn-out. Slechts een minderheid aan studies vindt het één zonder het ander, en die minderheid durft bovendien wel eens de kant uitgaan van een nulimpact of een uiterst zwakke impact van tijdsurgentie op engagement. Als manager lijkt het dus alvast niet meteen zo'n goed idee om zomaar de tijdsurgentie van werktaken te verhogen in de hoop het engagement van werknemers aan te scherpen. Dat is het nog minder wanneer het gebeurt zonder extra maatregelen om de toenemende vermoeienis die zo'n ingreep bij werknemers teweegbrengt te compenseren.

Is uw werkvloer zijn urgentie kwijt? Edeps geeft uw werknemers weer volop goesting met een totaalplan op maat van uw onderneming. Vul ons contactformulier in, mail info@edeps.be of bel 056 41 00 85 voor een antwoord op uw vragen of een verkennend gesprek.

Ken je iemand die vast geïnteresseerd is in dit artikel? Stuur het gerust door of deel het in jouw netwerk:
Deel op Facebook Deel op LinkedIn Deel op Twitter